Nederland verloor deze week een van zijn meest markante artiesten: Gerard Cox is op 85-jarige leeftijd overleden. Voor velen was hij een icoon van de Nederlandse muziek- en cabaretwereld, maar voor Joke Bruijs was hij jarenlang méér dan dat. Veertien jaar waren ze samen, tien jaar daarvan getrouwd. Ook na hun scheiding bleef hun band hecht, een verbinding die standhield tot aan zijn laatste dagen.
Terwijl de showbizzwereld rouwt om het verlies van Cox, komt tegelijk de kwetsbaarheid van Joke Bruijs pijnlijk naar voren. De 70-jarige actrice en zangeres kampt met de ziekte van Parkinson, een aandoening die steeds meer grip krijgt op haar dagelijks leven.
Parkinson zet dagelijks leven op z’n kop
De ziekte van Parkinson is een progressieve neurologische aandoening waarbij zenuwcellen in de hersenen langzaam afsterven. Hierdoor ontstaan klachten zoals stijfheid, trillen en een vertraagd bewegingspatroon. Voor Joke betekent dit dat haar lichaam haar steeds vaker in de steek laat, ook al blijft haar geest scherp en levendig.
Cabaretier en goede vriend Richard Groenendijk benadrukt dat er bij Joke géén sprake is van geheugenverlies of dementie, een misvatting die vaak heerst rond Parkinson. “Ze is helder, geestig en kan zo verhalen vertellen over twintig jaar geleden,” zegt hij. Het zijn niet haar herinneringen die verdwijnen, maar haar fysieke vrijheid die stukje bij beetje wordt ingeperkt.
Licht en donker in het dagelijks leven
Volgens Groenendijk kent Joke goede dagen waarop ze volop kan lachen en energie heeft, maar ook dagen waarop de beperkingen de overhand nemen. Het grillige verloop van de ziekte maakt plannen lastig en confronteert haar telkens opnieuw met haar veranderende lichaam. Voor iemand die jarenlang bruisde van energie op het toneel, is dat een harde strijd.
Toch blijft er ruimte voor humor. Bij een recent bezoek nam Richard bloemen en gebak mee, en ondanks haar klachten zorgde Joke voor een middag vol lachen en herinneringen. Het typeert haar veerkracht en de manier waarop ze licht weet te vinden, zelfs in donkere tijden.
Vriendschap als medicijn
De vriendschap tussen Richard en Joke gaat al meer dan twintig jaar terug. Ontstaan in de theaterwereld, is hun band sindsdien alleen maar sterker geworden. Juist nu haar gezondheid wankelt, vindt Richard het belangrijk om er te zijn. “Je moet mensen zien tijdens het leven, niet pas stilstaan bij hun gemis op de begrafenis,” zegt hij. Het is een uitspraak die raakt, en die duidelijk maakt dat oprechte aandacht en nabijheid misschien wel het mooiste geschenk zijn in tijden van ziekte.
Het bezoek van Richard leverde niet alleen steun, maar ook kostbare momenten op. Een herinnering die bewijst dat vriendschap meer is dan woorden – het is er zijn, juist op de moeilijke dagen.
De pijnlijke parallel met Rob de Nijs
De situatie van Joke roept onvermijdelijk herinneringen op aan Rob de Nijs, die in april 2024 overleed aan de gevolgen van Parkinson. Zijn ziekteverloop, dat breed werd gevolgd door de Nederlandse pers, maakt de dreiging van de aandoening extra voelbaar. Richard kan niet anders dan de vergelijking trekken en maakt zich zorgen over de toekomst van Joke. Toch put hij hoop uit het feit dat haar geest nog sterk is en dat ze, omringd door vrienden, betekenisvolle momenten kan blijven beleven.
Het verlies van Gerard Cox
Voor Joke komt daar nu het zware verlies van Gerard Cox bij. Hun relatie eindigde formeel jaren geleden, maar de emotionele band bleef. Ze deelden lief en leed, en bleven elkaars steun. Voor haar is zijn overlijden niet alleen een nationaal verlies, maar vooral een persoonlijk gemis.
Ook Richard herinnert zich Gerard met warmte. Hij beschrijft hem als een man met een nuchtere, bijna laconieke houding ten opzichte van zijn ziekte. Toen bij Cox uitgezaaide slokdarmkanker werd vastgesteld, wisten zijn naasten dat het einde nabij was. Toch kwam de snelheid waarmee het afscheid volgde als een schok. Richard had zelfs nog plannen om samen met Gerard te lunchen en vis te bakken – plannen die nooit meer verwezenlijkt zullen worden.
Humor als houvast
Wat Joke onderscheidt, is haar vermogen om ondanks alles humor te behouden. Of het nu gaat om een kwinkslag tijdens een moeilijk moment of een warme lach die de pijn even doorbreekt, haar veerkracht is inspirerend. Richard noemt haar “een heel leuke vrouw” die nooit bij de pakken neerzit. Het is precies die mentaliteit die haar omgeving kracht geeft en die maakt dat ze, ondanks alles, nog volop betekenisvol contact onderhoudt.
Onzekere toekomst, maar veel liefde
Parkinson kent geen genezing, alleen behandelingen die de symptomen enigszins kunnen verlichten. Voor Joke betekent dit een toekomst vol onzekerheden. Toch blijft ze, omringd door vrienden, familie en fans, zoeken naar momenten van geluk. De steun van dierbaren en de kracht van herinneringen maken dat ze ondanks alles door kan gaan.
Het overlijden van Gerard Cox en de zorgen om Joke Bruijs onderstrepen hoe kwetsbaar het leven is, maar ook hoe waardevol vriendschap en liefde zijn. Het zijn die menselijke verbindingen die betekenis geven, ook wanneer gezondheid langzaam wegglijdt.
