DEN HAAG – Weekblad Privé zorgde voor opschudding door foto’s te publiceren van prinses Alexia (20) en zanger Antoon (Valentijn Verkerk). Op straat werden de twee samen vastgelegd, wat meteen leidde tot speculaties over een mogelijke relatie. Maar de vraag die velen nu stellen: is zo’n publicatie juridisch toegestaan?
Mediakode geen juridisch wapen
Vaak wordt gewezen naar de zogenoemde mediacode, een afspraak tussen de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) en media om de privacy van leden van het Koninklijk Huis te beschermen. Maar experts benadrukken dat deze code juridisch geen rol speelt. Rechters hebben eerder vastgesteld dat de mediacode niet bepalend is in zaken over de publicatie van foto’s.
De RVD kan wel besluiten om een medium dat de afspraken schendt, niet langer uit te nodigen voor officiële persmomenten. Maar die bevoegdheid heeft de dienst sowieso, los van de code.
Botsing van grondrechten
De echte afweging ligt bij de rechter: privacy tegenover persvrijheid. Iedereen – dus ook prinses Alexia – heeft het recht zich „onbespied te wanen”. Dat recht garandeert dat iemand ongestoord keuzes kan maken in zijn of haar persoonlijke leven. Tegelijkertijd geldt dat Alexia als prominent lid van het Koninklijk Huis in de publieke belangstelling staat en meer zichtbaarheid moet accepteren.
Volgens eerdere uitspraken kijkt een rechter naar de ernst van de inbreuk, de omstandigheden, de context van de publicatie en of de foto’s bijdragen aan een maatschappelijk relevant debat.
Voorbeelden uit het verleden
Er zijn meerdere zaken waarin media werden teruggefloten. Zo mocht Nieuwe Revu in 2014 geen foto’s publiceren van de toen minderjarige prinses Amalia tijdens een hockeytraining. Ook de Duitse krant Bild werd in 2020 door een rechter verboden om vakantiefoto’s van koning Willem-Alexander en koningin Máxima te verspreiden.
Kans op succes klein
Of het Koninklijk Huis in dit geval juridische stappen zal ondernemen, is niet bekend. De RVD weigert hierover uitspraken te doen. Advocaat Merel Teunissen, gespecialiseerd in media- en privacyrecht, noemt de kwestie interessant, maar schat de kans op succes gering.
„Het zou neerkomen op een uitzondering voor de royals, en die kans is klein. Tegelijkertijd is Alexia pas 20 jaar, zoekt ze zelf de pers niet op, en is de nieuwswaarde van deze foto’s beperkt. Dat kan bij een rechter wél meewegen,” zegt zij.
Voorlopig lijkt de kwestie vooral voer voor discussie over waar de grens ligt tussen nieuwsgaring en het recht op privacy – zeker als het om jonge leden van het Koninklijk Huis gaat.
