Tijdens het NOS Radiodebat op NPO Radio 1 botsten de lijsttrekkers van bijna alle partijen over thema’s als asiel, wonen en defensie. Opvallend afwezig waren Geert Wilders (PVV) en Laurens Dassen (Volt), respectievelijk vanwege een terreurdreiging en een debatweigering over klimaat.
De lege stoel van Wilders viel op in perscentrum Nieuwspoort — zijn naamkaartje lag nog op zijn plek. De terreurdreiging zorgde bij andere lijsttrekkers voor gemengde gevoelens.
“Zo zie je wat terreur doet met onze democratie,” zei Frans Timmermans (GL-PvdA). “We hadden graag onze verschillen met de heer Wilders willen laten zien.”
Asieldebat: ‘Een enkeltje Nederland uit’
Een belangrijk moment in het debat ging over asiel en migratie, waarin Timmermans tegenover Mirjam Bikker (ChristenUnie) stond. Bikker benadrukte dat het draagvlak voor asielopvang afneemt als het beleid niet strenger wordt.
“Daar hoort ook een enkeltje ‘Nederland uit’ bij,” zei ze. “Dat gebeurt te weinig.”
Timmermans stemde daarmee in:
“Ik kan het alleen maar met u eens zijn. Jongeren die overlast veroorzaken en geen recht hebben op asiel, moeten worden teruggestuurd. Als Spanje dat kan, waarom wij niet?”
Lidewij de Vos: “Ongeloofwaardig verkiezingspraatje”
Die uitspraak leidde tot felle reacties, onder meer van Lidewij de Vos (Forum voor Democratie). Op X (voorheen Twitter) noemde ze de beloftes van Timmermans en Bikker “totaal ongeloofwaardig”.
“Loze verkiezingsbeloftes van Timmermans en Bikker: een enkeltje ‘Nederland uit’ voor overlastgevende asielzoekers. Eind augustus stemden ze nog tégen de motie van Thierry Baudet die precies dat wilde bereiken,” schreef De Vos.
Volgens haar tonen de uitspraken hoe “klassiek links” zich tijdelijk harder probeert op te stellen om kiezers terug te winnen, maar zonder echte beleidsverandering te willen doorvoeren.
Loze verkiezingsbeloftes van @F__Timmermans en @mirjambikker: een enkeltje ‘Nederland uit’ voor overlastgevende jongeren die hier geen recht hebben op asiel.
Totaal ongeloofwaardig! Eind augustus stemden ze nog tegen de motie van @thierrybaudet om dat te bewerkstelligen. pic.twitter.com/oKYXMZ59hX
— Lidewij de Vos (@lidewij_devos) October 10, 2025
Andere thema’s: wonen, defensie en economie
Naast asiel kwamen ook andere dossiers aan bod.
Jimmy Dijk (SP) pleitte voor herintroductie van volkshuisvesting: “Sommigen hebben meerdere huizen, anderen geen dak.”
Caroline van der Plas (BBB) vond dat “klinken als communisme”.
Rob Jetten (D66) trok de vergelijking met dierenwelzijn: “Varkens hebben een dak boven hun hoofd, studenten nog geen bezemkast.” Van der Plas reageerde scherp: “Altijd weer de boeren de schuld geven!”
Op het terrein van defensie liepen de meningen uiteen. De meeste partijen willen meer investeren, maar verschillen over de financiering. SGP-leider Stoffer bekritiseerde GL-PvdA omdat die partij “na 2030 geen extra geld” heeft ingepland.
Dilan Yesilgöz (VVD) vond dat het CDA te veel bij werkende gezinnen neerlegt, waarop Henri Bontenbal (CDA) reageerde: “Vrijheid is niet gratis. En wij bouwen de hypotheekrenteaftrek af in dertig jaar.”
Klimaat: botsing tussen SP en FVD
Bij het onderwerp klimaat gingen Jimmy Dijk (SP) en Lidewij de Vos (FVD) fel tegen elkaar in.
De Vos pleitte voor thorium- en kerncentrales en voor het heropenen van de Groningse gasvelden.
“Van het geld voor één kerncentrale kun je heel Nederland isoleren,” reageerde Dijk.
De Vos hield vol: “Een kerncentrale verdient zichzelf terug. En met de opbrengst van gas kunnen alle Groningers royaal worden gecompenseerd.”
Afsluitend
Door de afwezigheid van Wilders werd Henri Bontenbal (CDA) apart geïnterviewd over het stikstofdossier. Dat zorgde voor wat rumoer in de zaal, toen Caroline van der Plas zich er luidkeels mee bemoeide.
Het volgende grote verkiezingsdebat staat gepland bij RTL, met onder meer Timmermans, Yesilgöz en Bontenbal — al heeft Wilders inmiddels laten weten ook daar niet bij aanwezig te zullen zijn.
