De nek-aan-nekrace tussen D66 en de PVV houdt Nederland in spanning. Wie de verkiezingen daadwerkelijk heeft gewonnen, wordt waarschijnlijk pas begin volgende week duidelijk. Dat komt doordat de briefstemmen uit het buitenland nog niet allemaal zijn geteld. De uitslag daarvan kan bij de kleine marges van nu de doorslag geven.
Buitenlandse stemmen tellen door tot maandag
Nederlanders die in het buitenland wonen, mogen ook hun stem uitbrengen – niet in een stemhokje, maar per post. Al die stemmen komen binnen bij de gemeente Den Haag, die verantwoordelijk is voor de verwerking en telling.
Omdat de post uit het buitenland er soms langer over doet, loopt het tellen nog door tot en met maandag. “Afhankelijk van hoeveel briefstemmen er dan nog moeten worden verwerkt, maken we maandag of dinsdag de voorlopige uitslag bekend,” zegt een woordvoerder van de gemeente Den Haag.
Briefstemmen kunnen beslissend zijn
Bij eerdere verkiezingen waren de buitenlandse stemmen nooit doorslaggevend, maar dit jaar zou dat zomaar anders kunnen uitpakken. Het verschil tussen D66 en de PVV bedraagt volgens de laatste tellingen slechts enkele duizenden stemmen.
Onder Nederlanders in het buitenland zijn doorgaans vooral D66- en VVD-stemmers goed vertegenwoordigd. Toch lag de balans bij de verkiezingen van 2023 anders: toen stemden de meeste kiezers buiten Nederland op GroenLinks-PvdA, gevolgd door de VVD. D66 eindigde toen op plek vier, nog boven de PVV. Het verschil tussen die twee partijen was destijds 2863 stemmen – een marge die nu zomaar beslissend kan worden.
Zo’n 100.000 stemgerechtigden in het buitenland
Er wonen wereldwijd naar schatting 100.000 Nederlanders die stemgerechtigd zijn. In 2023 maakte zo’n 70.000 van hen gebruik van dat recht. De stemmen worden handmatig gecontroleerd en geteld, wat het proces extra tijd kost.
Een woordvoerder van Den Haag benadrukt dat zorgvuldigheid vooropstaat: “Het tellen van briefstemmen is complex. We moeten elke stem controleren op geldigheid, datum en identiteit. Dat doen we liever goed dan snel.”
Spannende ontknoping
Door de kleine marges is het dus nog niet te zeggen wie de grootste partij van Nederland wordt. Zowel D66 als de PVV houdt de adem in. Een definitieve winnaar wordt naar verwachting maandagavond of dinsdag aangewezen, wanneer de laatste briefstemmen zijn verwerkt en de voorlopige uitslag officieel wordt vastgesteld.
