Een relatief eenvoudig apparaatje van ongeveer 250 euro brengt automobilisten in Nederland in grote problemen: wie zo’n zogeheten ‘kilometerblokker’ gebruikt, loopt het risico dat zijn auto definitief uit het verkeer wordt gehaald. Het apparaat onderbreekt of vermindert de registratie van gereden kilometers, waardoor de werkelijke kilometerstand kunstmatig laag blijft. Juristen, justitie en de branche noemen het gebruik ervan fraude en stellen dat voertuig, eigenaar en klantkracht zwaar worden getroffen.
Wat is de kilometerblokker precies?
Een kilometerblokker is een elektronisch apparaat dat op de boordcomputer van een auto wordt aangesloten. Het onderbreekt het signaal tussen de snelheidsmeter en de kilometerteller, waardoor tijdens het rijden (gedeeltelijk) geen kilometers worden geregistreerd op de tellerstand. Sommige varianten worden bediend via een verborgen knop, een app of zitten ingebouwd in de kabelboom. Met een prijskaartje van circa 250 euro lijkt het een goedkoop hulpmiddel om de kilometerstand lager te houden — maar de gevolgen zijn fors.
Niet alleen verkopers, ook leasemaatschappijen of autobezitters kunnen er – bewust of onbewust – mee te maken krijgen. In veel gevallen wordt de manipulatie opgespoord bij inspecties, onderhoud of bij voertuigenimport. Jongere voertuigen waarbij weinig onderhoud plaatsvindt, zijn extra kwetsbaar.
Strafbaarheid en gevolgen voor eigenaar en voertuig
In Nederland is het onder de Wegenverkeerswet verboden om een apparaat in het voertuig te hebben dat de kilometerteller beïnvloedt. Het is eveneens verboden om met een dergelijk apparaat te rijden of het voertuig ter beschikking te stellen terwijl het apparaat aanwezig is.
De gevolgen zijn ernstig: bij constatering kan een voertuig in beslag worden genomen, onttrokken worden aan het verkeer en in meerdere gevallen zelfs worden vernietigd. Rechters oordelen dat de betrouwbaarheid van de kilometerstand dusdanig aangetast is dat teruggave niet verantwoord is.
Bij de beoordeling wegen factoren mee zoals: of het apparaat nog aanwezig is, of de werkelijke kilometerstand nog uit te lezen is, of de eigenaar wist van de manipulatie, en of het voertuig veilig en verantwoord hersteld kan worden. In een advies aan de hoogste rechtsprekende instantie oordeelde de advocaat-generaal zelfs dat voertuigen waarin zo’n blokker heeft gezeten — zodra verwijderd — niet automatisch onttrokken moeten worden, mits herstel mogelijk is.
Waarom zo streng?
De branche noemt de blokkering van de kilometerstand een ernstig probleem voor consumenten en de betrouwbaarheid van de tweedehands automarkt. Volgens de belangenorganisatie voor tellerfraude wordt jaarlijks een hoge schadepost geleden door kopers die meer betaalden dan de werkelijke staat van de auto rechtvaardigt.
Maar er is ook een veiligheidsaspect: moderne voertuigen laten onderhoudsintervallen afhangen van de gereden kilometers. Als de kilometerstand kunstmatig stagneert, wordt onderhoud uitgesteld of gemist, met risico op slijtage, technische gebreken of zelfs onveilige situaties. Daarbij komt dat verzekeraars in geval van schade of ontdekking van manipulatie de uitkering kunnen weigeren of de polis beëindigen.
Wat betekent dit voor consumenten en verkopers?
Voor wie een tweedehands auto overweegt: wees extra alert. Controleer de onderhoudshistorie, let op onlogisch lage kilometerstanden en vraag expliciet naar de aanwezigheid van manipulatieapparatuur zoals een blokker. Op internet circuleren diverse varianten, vaak verstopt of moeilijk vindbaar.
Verkopers riskeren civiele claims, terugdraaiing van de koop en aansprakelijkheid zodra manipulatie wordt ontdekt. Ook bij importauto’s of leaseauto’s met wisselende gebruikers is het risico hoger.
Juridisch precedent en ontwikkelingen
De rechterlijke lijnen worden scherper. In meerdere zaken werd de auto definitief uit het verkeer gehaald. In andere werd het voertuig teruggegeven na verwijdering van het apparaat en vaststelling van de werkelijke stand, hoewel de eigenaar niet actief betrokken bleek.
Het onderwerp is inmiddels aanhangig bij de hoogste rechterlijke instantie in Nederland. De Hoge Raad der Nederlanden kreeg een advies van de advocaat-generaal dat voorzichtigheid geboden is bij automatische onttrekking, mits herstel mogelijk is.
Wat moeten autobezitters doen?
Eigenaren van auto’s waarin een blokker is aangetroffen, worden dringend geadviseerd het apparaat te laten verwijderen en de kilometerstand correct te laten vaststellen. Bij constatering door politie of RDW kunnen boetes volgen, maar ook langduriger verlies van het voertuig. Het benadrukt het belang van transparantie bij voertuigaankoop of –verkoop.
Voor de Nederlandse autokoper betekent dit: een laag prijskaartje of lage tellerstand is nooit een garantie voor betrouwbaarheid. Het loont om alert te zijn, vragen te stellen en niet te profiteren van onterechte lage kilometerstanden.
De markt voor tweedehands auto’s blijft daardoor onder druk staan – en de maatregelen tegen kilometerblokkers geven aan dat het toezicht verscherpt wordt, zeker nu de technische mogelijkheden voor manipulatie aanzienlijk zijn toegenomen.
