Medische thermografie wordt nog altijd verkocht als een pijnloze en stralingsvrije manier om borstkanker vroegtijdig te ontdekken. Maar die belofte is misleidend: thermografie kan helemaal geen borstkanker opsporen. Toch blijven commerciële aanbieders inspelen op de angst die veel vrouwen hebben voor mammografie. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money (FTM).
FTM onderzocht tien aanbieders van thermografie in Nederland. Op hun websites en in consulten wordt het infraroodonderzoek gepresenteerd als een geruststellend alternatief voor de borstfoto. Begrippen als vroege afwijkingen, preventief borstonderzoek en stralingsvrij screenen komen veelvuldig terug. Het klinkt aantrekkelijk, vooral voor vrouwen die mammografie pijnlijk vinden. Maar achter die verkooppraatjes schuilt een harde realiteit: thermografie werkt niet als borstkankerscreening.
Vrouwen lopen gevaar
Door in te spelen op angst en onzekerheid, zetten aanbieders vrouwen op het verkeerde spoor. Wie vertrouwt op thermografie, loopt het risico dat een tumor pas wordt ontdekt wanneer de ziekte al verder gevorderd is. Medisch gezien is dat levensgevaarlijk. Alleen methoden waarvan wetenschappelijk is bewezen dat ze effectief zijn, mogen worden gebruikt voor screening. Thermografie voldoet daar niet aan, en het is daarom verboden om deze techniek aan te prijzen als screeningsinstrument.
Toch weten aanbieders de regels handig te omzeilen. Ze gebruiken zorgvuldig gekozen woorden en formuleringen die net níét expliciet stellen dat thermografie kanker kan detecteren, maar die wel die indruk wekken.
Geen medische achtergrond, wél medische adviezen
Uit het onderzoek blijkt bovendien dat veel thermografieaanbieders geen medische opleiding hebben. Ze geven desondanks adviezen over klachten, beoordelen thermografische beelden en verwijzen vrouwen door voor echografie buiten het ziekenhuis om. Deskundigen noemen deze werkwijze “misleidend” en zelfs “gevaarlijk”.
Inspectie waarschuwde al eerder
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) concludeerde in 2016 al dat thermografie vaak op een dubbelzinnige manier wordt gepresenteerd. Aanbieders vermijden expliciete claims, maar creëren wel de verwachting dat hun methode borstkanker kan opsporen. Sommige vrouwen moesten zelfs verklaringen ondertekenen waarin stond dat thermografie géén vervanging is van mammografie, terwijl dezelfde aanbieders in consulten vroegen naar borstkanker in de familie, risicoprofielen opstelden en uitslagen gaven alsof het om een echte screening ging.
Het resultaat: vrouwen die denken dat zij “veilig zijn getest”, terwijl er in werkelijkheid helemaal geen effectieve controle heeft plaatsgevonden.
