Amsterdam wordt de eerste gemeente in Nederland die fatbikes gaat verbieden op drukke plekken in de stad. Vooral locaties zoals het Vondelpark, waar veel klachten zijn over gevaarlijke situaties en overlast, komen vanaf volgend voorjaar in aanmerking voor een verbodszone. Of het verbod juridisch standhoudt, moet nog blijken.
Tot nu toe weinig mogelijkheden
Gemeenten konden tot nu toe weinig doen, omdat fatbikes wettelijk in dezelfde categorie vallen als gewone elektrische fietsen. Tegelijkertijd is de populariteit van de brede elektrische fietsen sterk toegenomen. Het Rijk werkt aan nieuwe regels, waaronder een helmplicht voor kinderen, maar die gaan pas in 2027 in.
Volgens verkeerswethouder Melanie van der Horst van D66 duurt het al te lang. Zij zegt dat de problemen groeien en dat zij verplicht is om te doen wat binnen haar mogelijkheden ligt.
Nieuwe regel in de APV
Amsterdam gebruikt de Algemene plaatselijke verordening om het verbod in te voeren. Daarmee kan de stad gebieden aanwijzen waar fatbikes niet zijn toegestaan. Een fatbike wordt omschreven als een fiets met banden breder dan zeven centimeter.
De wethouder verwacht dat er bezwaarprocedures zullen komen. Het Rijk vindt dat er geen onderscheid gemaakt mag worden tussen fatbikes en elektrische fietsen. Van der Horst zegt die juridische discussie te willen aangaan.
Vondelpark waarschijnlijk als eerste
Het Vondelpark wordt waarschijnlijk het eerste gebied waar het verbod gaat gelden. Uit ambulancerapporten blijkt dat hier veel ongelukken plaatsvinden, onder andere door de combinatie van wandelaars, spelende kinderen en snelle fietsers.
Amsterdam heeft eerder met succes de bierfiets uit de binnenstad geweerd door nauwkeurig vast te leggen waar de overlast plaatsvond. De gemeente hoopt opnieuw op een juridische bevestiging.
Waarom fatbikes problemen geven
Fatbikes zijn elektrische fietsen met brede banden. Ze zijn vooral populair onder jongeren. Veel modellen kunnen eenvoudig worden opgevoerd tot veertig kilometer per uur. Dat is flink boven de toegestane vijfentwintig kilometer per uur voor elektrische fietsen.
Omdat voor deze fietsen geen kentekenplicht bestaat, is het voor handhavers lastig om overtreders aan te spreken of op te sporen. De gemeente ontvangt regelmatig klachten over bijna-ongelukken, hoge snelheden en intimiderend gedrag.
Andere gemeenten kijken mee
Amsterdam is de eerste stad die daadwerkelijk een verbod gaat invoeren. Enschede heeft al plannen om fatbikes uit de binnenstad te weren, maar daar zijn de uitvoeringsplannen nog niet afgerond. Rotterdam, Utrecht en Den Haag hebben aangegeven dat zij meer ruimte willen om lokaal maatregelen te nemen en volgen de Amsterdamse aanpak aandachtig.
Meer maatregelen voor veiliger verkeer
Amsterdam werkt samen met het Rijk aan proeven die de verkeersveiligheid moeten verbeteren. Er wordt getest met een maximumsnelheid van twintig kilometer per uur op fietspaden en met het verplaatsen van vrachtfietsen naar de rijbaan.
Van der Horst benadrukt dat deze maatregelen niet voldoende zijn. Zij vindt dat bewoners zich weer veilig moeten kunnen voelen in de stad en noemt het verbod een noodzakelijke stap.
Het voorstel gaat eerst in inspraak en kan mogelijk in het voorjaar van 2026 worden ingevoerd in het Vondelpark. De gemeenteraad moet nog akkoord geven.
