Een rechtbank in Turijn heeft een opmerkelijke uitspraak gedaan waarbij de Duitse autofabrikant Opel juridisch is verplicht om alle eigenaren van bepaalde modellen te waarschuwen dat zij hun auto niet meer mogen gebruiken. De maatregel volgt op ernstige zorgen over een defect in de airbags van tienduizenden voertuigen in Europa, waarbij het defect mogelijk een direct gevaar vormt voor bestuurders en inzittenden. De uitspraak heeft verstrekkende gevolgen voor Opel-rijders die met hun auto de weg op willen, en onderstreept de urgentie van voertuigveiligheid binnen de Europese auto-industrie.
De rechtbank in Turijn legt Opel en diens moederbedrijf Stellantis op om alle geregistreerde eigenaren van betreffende voertuigen actief te informeren dat zij “geen meter meer moeten rijden” met hun auto totdat het gevaarlijke luchtbaggedeelte is gecontroleerd en gerepareerd. Deze garantie- en veiligheidswaarschuwing is uitzonderlijk, omdat autofabrikanten doorgaans recall-oproepen doen zonder een dergelijk expliciet rijverbod uit te vaardigen. Het Italiaanse oordeel kwam nadat consumentenrechtengroepen en individuele eigenaars Opel voor de rechter hadden gedaagd vanwege een vermeend gebrek aan adequate waarschuwingen over het risico.
Volgens de rechtbank kunnen de airbags defect raken en bij activering daadwerkelijk gevaarlijke fragmenten in de voertuigcabine verspreiden, wat ernstig letsel tot gevolg kan hebben. Het risico wordt als voldoende groot beschouwd om eigenaren te verplichten hun auto uit voorzorg niet meer te gebruiken totdat een officiële veiligheidsinspectie heeft plaatsgevonden. De rechter vond dat Opel niet snel genoeg en niet duidelijk genoeg had gecommuniceerd over de aard en ernst van het probleem, waarmee het bedrijf in strijd zou handelen met Europese consumentenbeschermingsregels.
Het besluit raakt naar schatting tienduizenden voertuigen door heel Europa. Het gaat vooral om modellen waarvan de airbags zijn geproduceerd in verband met het wereldwijde Takata-airbagprobleem, dat decennialang de autoindustrie heeft geteisterd. Tijdens dit defect trekken de mechanische onderdelen van de airbag krachtige chemicaliën aan, wat kan leiden tot explosieve ontploffingen van de luchtzak zelf bij activering. In meerdere gevallen wereldwijd hebben zulke defecten geleid tot dodelijke slachtoffers en honderden gewonden, waardoor autofabrikanten herhaaldelijk teruggeroepen voertuigen moesten herstellen.
Opel heeft na de uitspraak bevestigd dat het de gerechtelijke beslissing zal uitvoeren en dat eigenaren van de betrokken modellen uiterlijk binnen enkele dagen berichten zullen ontvangen. De waarschuwingen worden per e-mail, post of via erkende dealers verzonden om ervoor te zorgen dat niemand zonder kennis van zaken blijft rondrijden met een potentieel onveilige auto. Opel zegt samen te werken met nationale instanties om de adressenlijsten volledig up-to-date te krijgen en stelt dat het gaat om een “voorzorgsmaatregel” zolang het onderzoek naar de airbags loopt. Het bedrijf benadrukt dat het de veiligheid van klanten serieus neemt en prioriteit geeft aan het vervangen van defecte onderdelen.
De uitspraak heeft ook vragen opgeroepen over de manier waarop autofabrikanten adequaat aansprakelijk kunnen worden gehouden voor voertuigen met veiligheidsdefecten. Consumentenrechtendeskundigen stellen dat Europese regels voor productveiligheid en consumentenbescherming steeds verder worden aangescherpt, waardoor dergelijke rechtszaken vaker kunnen voorkomen. In dit geval was de Italiaanse rechter van oordeel dat Opel tekort was geschoten in zijn zorgplicht, wat heeft geleid tot de onconventionele stap van een rijverbod totdat de consument is geïnformeerd.
Veel eigenaren van de getroffen Opel-modellen reageren met verbazing en ongerustheid. Voor automobilisten die dagelijks afhankelijk zijn van hun voertuig voor woon-werkverkeer of vervoer van familie, kan een dergelijk verbod ingrijpende gevolgen hebben. Verschillende bestuurders hebben al aan vakmedia laten weten dat zij hopen op duidelijke richtlijnen over hoe en wanneer zij hun auto weer veilig kunnen gebruiken, en of er vervangend vervoer beschikbaar komt tijdens reparatie. Autoriteiten staan volgens insiders in contact met Opel-dealers om logistieke ondersteuning en duidelijke reparatieplannen aan te bieden aan getroffen klanten.
De omvang van de recall-actie en het expliciete rijverbod benadrukt de ernst van de situatie. Europese consumentenorganisaties hebben hun waardering uitgesproken voor de uitspraak van de Italiaanse rechtbank, omdat het de veiligheid van weggebruikers centraal stelt boven commerciële belangen. Tegelijkertijd wijzen auto-experts erop dat dergelijke juridische stappen substantiële druk kunnen uitoefenen op autofabrikanten om hun kwaliteits- en veiligheidsprocessen verder te verbeteren
Op dit moment is nog onduidelijk hoe lang het gaat duren voordat alle getroffen voertuigen zijn gecontroleerd en gerepareerd. Opel en zijn dealers werken gezamenlijk aan het opzetten van een uitgebreid inspectie- en reparatieprogramma dat zo snel mogelijk moet worden uitgerold zodat autobezitters hun voertuigen weer veilig kunnen gebruiken. De situatie rond het Opel-rijverbod zal de komende weken nauwlettend worden gevolgd door zowel autoriteiten als consumentenorganisaties, terwijl eigenaren worden aangemoedigd om niet te rijden totdat hun voertuig officieel is goedgekeurd voor gebruik
