TILBURG/ROOSENDAAL/EINDHOVEN/DEN BOSCH – Verschillende Brabantse gemeenten maken zich nog altijd ernstige zorgen over de verkeersveiligheid van fatbikes. Vooral de illegaal opgevoerde exemplaren, die vaak veel te hard rijden, baren zorgen. Uit een rondvraag van Omroep Brabant blijkt dat steden als Roosendaal, Eindhoven en ’s-Hertogenbosch ondanks eerdere oproepen nog weinig verandering zien in de landelijke aanpak.
Toenemende populariteit en risico’s
De populariteit van fatbikes onder jongeren neemt snel toe. De brede banden en stoere uitstraling maken ze aantrekkelijk, maar het gebruik ervan zorgt ook voor risico’s in het verkeer. Volgens de gemeente Roosendaal lijkt het aantal fatbikes in de stad te groeien. “We maken ons vooral zorgen over het rijgedrag van jonge bestuurders en over illegaal opgevoerde fatbikes die veel te hard rijden,” aldus een woordvoerder.
Roosendaal benadrukt bovendien dat er een gebrek is aan landelijke voorlichting en educatie. Ouders en jongeren zouden volgens de gemeente beter geïnformeerd moeten worden over de risico’s van het rijden op een fatbike. Ook ontbreekt er duidelijkheid over de vraag op welke leeftijd het verantwoord is om op zo’n fiets te rijden.
Eindhoven: meer handhaving, maar problemen blijven
In Eindhoven merkt de gemeente geen duidelijke afname of toename van het aantal fatbikes, maar de politie handhaaft er wel actiever op. Bij controles worden opgevoerde exemplaren steeds vaker in beslag genomen. In 2024 alleen al ging het om tientallen voertuigen. De politie schrok daarbij van de slechte technische staat van sommige fietsen.
Volgens de gemeente speelt er een bredere uitdaging: het aanbod aan elektrische fietsen verandert razendsnel. Verschillende soorten en breedtes zorgen voor meer drukte op fietspaden, wat de verkeersveiligheid onder druk zet. “De fatbike heeft een negatief imago gekregen, vooral door het verkeersgedrag van jongeren en het grote aantal opgevoerde fietsen,” aldus een woordvoerder. Eindhoven pleit daarom voor landelijke regels over maximumsnelheden en een beter onderscheid tussen verschillende typen e-bikes.
Om de drukte op fietspaden enigszins te beperken, werkt de stad aan alternatieve fietsroutes en de verbreding van bestaande fietspaden.
Den Bosch: pleidooi voor minimumleeftijd
Ook in ’s-Hertogenbosch klinkt al langer de roep om strengere regels. Burgemeester Jack Mikkers vroeg samen met 44 andere burgemeesters in 2023 in een brief aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de invoering van een minimumleeftijd voor alle e-bikes. Tot nu toe heeft dat echter geen resultaat gehad.
De Tweede Kamer ziet een minimumleeftijd wel zitten, maar het kabinet wijst erop dat het juridisch lastig is onderscheid te maken tussen fatbikes en andere e-bikes. Een minimumleeftijd zou daardoor automatisch gelden voor alle elektrische fietsen, iets wat volgens het kabinet niet uitvoerbaar is.
Nieuwe wet en lokale initiatieven
Sinds 1 juli van dit jaar mag de politie sneller ingrijpen bij opgevoerde fatbikes. Ook zonder dat de bestuurder daadwerkelijk te hard rijdt, kunnen agenten voortaan direct optreden. Gemeenten verwachten dat dit helpt, mits er voldoende capaciteit is voor handhaving.
Tegelijkertijd kijken andere steden met interesse naar initiatieven elders in het land. In Enschede werd in juli als eerste gemeente een verbod ingesteld op fatbikes in de binnenstad. Den Bosch volgt dat experiment nauwlettend en sluit niet uit dat een vergelijkbare maatregel ook daar ooit wordt toegepast.
Steeds meer ongelukken
De zorgen zijn niet alleen theoretisch. Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat het aantal ongelukken met fatbikes de afgelopen jaren sterk is gestegen. In 2022 belandden zeven jongeren met een fatbike op de spoedeisende hulp, in 2023 waren dat er al 59. Alleen in de eerste vier maanden van 2024 ging het al om 33 gevallen. Vooral onervaren, jonge bestuurders lopen risico door de hogere snelheid die elektrische fietsen kunnen halen.
Gemeenten roepen om landelijke aanpak
Hoewel gemeenten zelf maatregelen nemen, benadrukken Roosendaal, Eindhoven en Den Bosch dat een landelijke aanpak noodzakelijk blijft. Zij hopen dat er snel duidelijkheid komt over leeftijdsgrenzen, technische eisen en snelheidslimieten, zodat ouders en jongeren beter weten waar ze aan toe zijn.
Tot die tijd zullen politie en gemeenten vooral blijven inzetten op controles en voorlichting. Want, zo benadrukt Eindhoven: “De veiligheid op de fietspaden moet voorop staan. Als er niets verandert, vrezen we dat het aantal ongelukken alleen maar verder zal toenemen.”
