ABBENES – Het lichaam dat donderdagavond werd gevonden in een akker bij het Noord-Hollandse Abbenes is mogelijk van een verstekeling die uit een vliegtuig is gevallen. De akker ligt direct onder een aanvliegroute naar Schiphol. Het zou niet de eerste keer zijn dat iemand deze levensgevaarlijke overtocht probeerde te maken. Volgens deskundigen gaat het vrijwel altijd om mannen die op zoek zijn naar een beter leven. “Heel triest,” klinkt het bij de autoriteiten.
Lichaam ontdekt onder aanvliegroute
Een boer deed de lugubere ontdekking toen hij bezig was zijn land te ploegen. In het omgewoelde zand stuitte hij op het lichaam van een persoon. De politie bevestigt dat het lichaam er vermoedelijk al langere tijd lag.
„Zaterdag doen we opnieuw onderzoek op de locatie,” aldus een woordvoerder, die benadrukt dat ook andere scenario’s nog worden onderzocht.
De vindplaats aan de Hoofdweg bij Abbenes ligt pal onder een drukke aanvliegroute richting Schiphol. Dat voedt bij de politie het vermoeden dat het slachtoffer uit het landingsgestel van een vliegtuig is gevallen – mogelijk op het moment dat de wielen werden uitgeklapt tijdens de nadering van de luchthaven.
Verstekelingen overleven zelden
Als die hypothese klopt, is het opnieuw een tragisch voorbeeld van iemand die zich in het landingsgestel van een vliegtuig heeft verstopt om Europa te bereiken. Volgens de Koninklijke Marechaussee gebeurt dat in Nederland gemiddeld één keer per jaar.
De overlevingskans is minimaal: op een hoogte van 9 tot 12 kilometer daalt de temperatuur tot -56 graden Celsius en is er nauwelijks zuurstof. Veel verstekelingen raken bewusteloos of overlijden door onderkoeling, zuurstofgebrek of vallen al bij het opstijgen uit het toestel. Uit internationaal onderzoek blijkt dat het meestal jonge mannen betreft.
Eerdere incidenten in Nederland
Nederland werd al vaker opgeschrikt door dit soort tragische gebeurtenissen. In 2000 werd in Zaandam het lichaam van een Rus gevonden in een sloot. Hij bleek uit een vliegtuig te zijn gevallen dat op ongeveer zeshonderd meter hoogte vloog. De man was samen met een landgenoot uit Moskou gevlucht; die tweede man werd enkele dagen eerder dood aangetroffen in de wielkast van hetzelfde toestel.
In 2014 werd op Schiphol het lichaam van een 17-jarige jongen gevonden in de wielkast van een KLM Cityhopper. De jongen, afkomstig uit Noorwegen, had zich verstopt op de luchthaven van Oslo. Volgens de marechaussee overleed hij aan zuurstofgebrek.
Meer recent, in 2021 en 2023, werden twee Nigeriaanse mannen dood aangetroffen in het landingsgestel van KLM-toestellen die vanuit Lagos waren vertrokken. Beide mannen hadden geprobeerd ongemerkt mee te vliegen naar Nederland.
“Trieste gevallen”
Volgens een woordvoerder van Schiphol komt het zelden voor dat iemand zich op de luchthaven zelf in een vliegtuig weet te verstoppen. “De beveiliging is hier zeer streng. Maar niet alle luchthavens van herkomst hebben even hoge veiligheidsstandaarden.”
Hij noemt de incidenten “trieste gevallen” en benadrukt dat de verstekelingen meestal wanhopige mensen zijn. “Het zijn vaak jonge mannen die op zoek zijn naar een beter leven. Het is een wonder als iemand zo’n tocht overleeft.”
De man die uit de lucht viel – en overleefde
Overleven is vrijwel onmogelijk, maar niet helemaal. In 2015 slaagde de Zuid-Afrikaan Themba Cabeka er op wonderbaarlijke wijze in een vlucht van Johannesburg naar Londen te overleven. Hij had zich met een vriend verstopt in het landingsgestel van een toestel van British Airways. Zijn reisgenoot kwam om het leven bij de landing; Cabeka overleefde ternauwernood de elf uur durende vlucht, maar liep zwaar bevriezingsletsel op. Zijn verhaal werd later verfilmd in de documentaire The Man Who Fell From The Sky.
Ook in Nederland kwam het tot een zeldzame overleving. In 2021 werd op Maastricht Aachen Airport een jonge man gevonden tussen de wielen van een vrachtvliegtuig uit Londen. Hij was ernstig onderkoeld maar levend.
Volgens luchtvaartdeskundige Benno Baksteen had hij “meer geluk dan wijsheid”. “Op tien kilometer hoogte kun je buiten niet overleven,” zei hij destijds. “De vlucht van Londen naar Maastricht is relatief kort en laag – dat heeft hem gered.”
Tragisch en zeldzaam
Mocht blijken dat het lichaam in Abbenes inderdaad van een verstekeling is, dan voegt het zich bij een handvol tragische gevallen die de schaduwzijde laten zien van de mondiale migratiestromen.
“Het blijft een heel triest verhaal,” zegt een politiewoordvoerder. “Iemand die alles achterlaat, wanhopig genoeg is om zich in een landingsgestel te verstoppen – en die zijn leven daarbij verliest.”
