Een Turkse rechtbank heeft maandag tien levenslange gevangenisstraffen uitgesproken in de zaak rond de verwoestende brand in hotel Grand Kartal Hotel op vakantieoord Kartalkaya in de provincie Bolu Province. De ramp, die plaatsvond op 21 januari 2025, kostte aan 78 mensen het leven — onder wie 34 kinderen — en liet meer dan 130 gewonden achter.
De brand brak vroeg in de ochtend uit in het twaalf verdiepingen tellende hotel, dat tijdens de wintervakantie grotendeels bezet was met gezinnen. Getuigen spraken van panieke momenten: gasten probeerden zich via ramen en beddensheets in veiligheid te brengen terwijl het rook en vlammen frontaal om zich heen grepen.
Volgens het gerecht werden de veroordeelden — waaronder de eigenaar van het hotel, leden van zijn familie, hotelmanagers, evenals een adjunct-burgemeester en een adjunct-brandweerchef – schuldig bevonden aan ernstige nalatigheid met “waarschijnlijke opzet tot doden”. Voor de slachtoffers onder de kinderen werden zij elk veroordeeld tot levenslang, voor de overige doden kwamen daar bijzondere bijkomende straffen bij.
De tragedie en de evacuatie
De brand ontstond rond 03.17 uur in het hotelrestaurant, waar een vonk van een elektrische grill een afvalemmer in brand zette en een gasleiding beschadigde. Binnen twee minuten verspreidde het vuur zich exponentieel door houten plafonds en open doorgangen waarna rook en gassen zich snel door het gebouw verspreidden.
Evacuatie bleek uiterst moeilijk: de alarm‐ en sprinklersystemen functioneerden nauwelijks of niet, nooduitgangen waren geblokkeerd of nauwelijks herkenbaar, terwijl gangen binnen korte tijd veranderden in rookkamers. Het gebrek aan noodverlichting en duidelijke vluchtwegen verhinderde een georganiseerde evacuatie. In paniek sprongen enkele hotelgasten uit ramen op grote hoogte of lieten zich zakken via lakenlijnen.
Reactie, onderzoek en gerechtelijke afhandeling
De brand veroorzaakte nationale ontzetting in Turkije. Nabestaanden en burgers eisten volledige verantwoording, terwijl de autoriteiten toezegden grondig onderzoek te doen. Kort na de ramp werd een parlementaire onderzoekscommissie ingesteld.
Het gerechtelijk onderzoek stelde vast dat het hotel ondanks eerdere inspecties ernstig gebreken vertoonde op het gebied van brandveiligheid: geen adequate brandmelders, geen sprinklerinstallatie, onvoldoende trainingsniveau van personeel en het ontbreken van voldoende escape-routes.
In de daarbij behorende strafzaak stonden in totaal 32 verdachten terecht. Tegen 13 van hen werd een mogelijk strafmaximum van 1.998 jaar geëist, omdat hen opzettelijke dodelijke afloop werd verweten. Het vonnis, waarmee de eigenaar en tien anderen levenslang kregen opgelegd, is door de rechtbank als signaal gezien — dat ernstige nalatigheid met fatale afloop niet ongestraft blijft.
Gevolgen voor de hotel- en toerismesector
De ramp bij het Grand Kartal Hotel heeft diepgaande implicaties voor de hotelbranche, zeker in toeristische zones met wintersport- en gezinsvakanties. In Turkije is de aandacht sterk gericht op veiligheidsnormen, certificering en toezicht op logiesaccommodaties. Het incident toont hoe desastreus de combinatie van technische gebreken, organisatorische nalatigheid en overbezetting kan zijn.
Voor families van de slachtoffers betekent het vonnis geen terugkeer van hun geliefden, maar een vorm van gerechtigheid. In de rechtbank werd het vonnis ontvangen met steungejuich, terwijl buiten relikwieën van rouw en gerechtigheid zichtbaar waren.
Het proces gaat echter door: de veroordeelden hebben het recht op hoger beroep en het oordeel moet nog definitief worden. Tegelijkertijd is het debat op gang gekomen over hoe dergelijke tragedies voorkomen kunnen worden — niet alleen door individuele aansprakelijkheid, maar door structurele maatregelen.
Met het vonnis zet Turkije een stap in het strafrechtelijke traject, maar het brede maatschappelijke en sectorale herstel ligt nog in het verschiet.
