Rome – Italië maakt zich op voor een van de grootste landelijke protesten van de laatste jaren. De drie grootste vakbonden van het land, waaronder de machtige CGIL, hebben voor maandag een 24-uursstaking uitgeroepen uit solidariteit met de Palestijnse bevolking in Gaza. Vanaf zondagavond 21.00 uur komt het openbare leven in grote delen van het land grotendeels tot stilstand.
Vakbonden willen duidelijk signaal
Volgens de vakbonden is het besluit een reactie op de “weifelende en hypocriete houding” van de Italiaanse regering ten aanzien van het conflict in Gaza. Zij eisen dat premier Giorgia Meloni en haar ministers een ondubbelzinnige positie innemen tegenover Israël en dat Italië Palestina officieel erkent.
“Onze regering moet stoppen met wapenleveranties en handelscontacten met Israël verbreken,” zegt Maurizio Landini, voorzitter van de CGIL. “Terwijl andere Europese landen zoals Spanje en het Verenigd Koninkrijk wél kleur bekennen, kiest Italië ervoor weg te kijken. Dat is onaanvaardbaar.”
Havenarbeiders al langer in verzet
Een belangrijk signaal komt ook van de havenarbeiders. Zij weigeren al maanden om wapentransporten naar Israël af te handelen. De vakbonden hebben die oproep nu overgenomen en breder getrokken naar een algemene staking. Daarnaast verwijzen ze naar de Global Sumud Flotilla, een internationale vloot die momenteel onderweg is naar Gaza met voedsel en medische hulp.
Europese context: verdeeldheid over sancties
De timing van de staking is niet toevallig. Afgelopen week presenteerde de Europese Commissie een pakket sancties tegen Israël, naar aanleiding van grootschalige grondoffensieven in Gaza-Stad. Duitsland schaarde zich verrassend achter dit voorstel, maar Hongarije en Italië trokken aan de noodrem.
Minister van Buitenlandse Zaken Antonio Tajani benadrukte weliswaar dat Italië “tegen het offensief is vanwege de risico’s voor burgers”, maar echte diplomatieke druk of sancties wil Rome niet opleggen. Opvallend is dat Italië tegelijkertijd het EU-land is dat de meeste gewonde en zieke kinderen uit Gaza evacueerde. Inmiddels zijn er al 181 kinderen naar Italiaanse ziekenhuizen overgebracht – meer dan in alle andere EU-landen samen.
Deze dubbele houding – enerzijds praktische hulp, anderzijds economische en militaire banden in stand houden – voedt de woede bij de vakbonden.
Italië gaat plat
De staking heeft een ongekende impact op het dagelijks leven:
In vrijwel alle steden rijden maandag geen bussen, trams en metro’s.
Treinverkeer ligt volledig stil.
In havens worden schepen niet geladen of gelost.
Alle scholen blijven gesloten.
Ook brandweerlieden en taxichauffeurs leggen het werk neer.
Alleen in de luchtvaartsector wordt vooralsnog gewerkt, al zijn ook daar acties niet uitgesloten.
Volgens de vakbonden moeten miljoenen Italianen rekening houden met ontwrichting van hun dagelijkse routine.
Massale protestmarsen
Naast de staking zelf worden er in ongeveer honderd steden demonstraties en marsen georganiseerd. In Rome, Milaan, Turijn en Napels worden de grootste betogingen verwacht. De bonden rekenen op honderdduizenden mensen die de straat opgaan, naast de miljoenen die het werk neerleggen.
De protesten krijgen steun uit uiteenlopende hoeken. Naast linkse partijen hebben ook religieuze organisaties en studentenverenigingen zich aangesloten. Vooral in universiteitssteden is de mobilisatie groot.
Politieke druk op Meloni
De staking en de demonstraties zetten de regering-Meloni onder grote druk. De premier benadrukt dat Italië zowel de veiligheid van Israël erkent als humanitaire steun biedt aan Palestijnse burgers. Maar critici wijzen op de wapenexporten naar Israël en het ontbreken van diplomatieke maatregelen.
Volgens analisten kan de staking uitgroeien tot een breder protest tegen de regering-Meloni, vergelijkbaar met eerdere massastakingen in de jaren ’90. “De kwestie Gaza is de aanleiding, maar er speelt meer: onvrede over bezuinigingen, hoge prijzen en groeiende ongelijkheid,” zegt politicoloog Andrea Romano.
Symbolische betekenis
De staking in Italië is de eerste in Europa die expliciet in het teken staat van Gaza. Daarmee heeft de actie ook een sterke symbolische waarde. De vakbonden willen niet alleen druk uitoefenen op de regering-Meloni, maar ook een signaal geven aan Brussel dat Italië een andere koers kan en moet varen.
