HILVERSUM – De KRO-NCRV heeft een overeenkomst gesloten met oud-deelnemers van het televisieprogramma Spoorloos, die in het verleden ten onrechte zijn herenigd met de verkeerde biologische familie. Door de schikking komt er een einde aan de juridische procedure die de betrokkenen hadden aangespannen. Het gaat om meerdere deelnemers die in de jaren 90 en begin 2000 via het programma op zoek gingen naar hun biologische familie in Colombia, maar later ontdekten dat ze aan de verkeerde familie waren gekoppeld.
DNA-onderzoek bracht waarheid aan het licht
In 2022 kwam aan het licht dat verschillende deelnemers door fouten van bemiddelaar Manuel G. onterecht waren herenigd met mensen die niet hun echte familie waren. Deze bemiddelaar werd veelvuldig ingezet door Spoorloos voor zoektochten in Colombia. Hij bleek echter in meerdere gevallen ondeugdelijk of zelfs frauduleus te werk te zijn gegaan.
DNA-onderzoek bracht de ware identiteit van hun familieleden pas decennia later aan het licht. De gevolgen waren ingrijpend: sommige deelnemers bouwden jarenlang een band op met een familie die uiteindelijk niet biologisch verwant bleek te zijn. Dat leidde tot psychisch leed, identiteitsproblemen en ontwrichte familieverhoudingen.
KRO-NCRV: ‘Onze diepste excuses’
In een officiële verklaring geeft de omroep toe dat het drama veel te lang heeft voortgesleept. “Eind 2022 werd op basis van DNA-onderzoek duidelijk dat oud-deelnemers zo’n twintig jaar geleden gekoppeld zijn aan verkeerde families in Colombia. Dit had nooit mogen gebeuren en heeft veel verdriet en leed veroorzaakt,” schrijft KRO-NCRV.
De omroep erkent ook dat de manier waarop er met de gedupeerden is omgegaan in de nasleep van de ontdekking tekort is geschoten. “Wij betreuren dat hieraan een periode vooraf is gegaan waarin de betrokkenen zich door ons niet gezien en gehoord hebben gevoeld,” aldus de verklaring.
Sandra Hilster, mediadirecteur van de omroep, noemt de gang van zaken “zeer betreurenswaardig” en biedt diepgaande excuses aan namens de organisatie: “Het spijt ons enorm dat er destijds fouten zijn gemaakt. Onze excuses zijn hierbij op hun plaats.”
Overeenkomst bereikt, geen details bekendgemaakt
De getroffen deelnemers, bijgestaan door Royce de Vries en Annemiek van Spanje, zijn na maandenlange onderhandelingen akkoord gegaan met een regeling. Over de exacte inhoud van de compensatie is niets naar buiten gebracht. Wel melden de advocaten dat hun cliënten tevreden zijn over de uitkomst.
“Tussen de KRO-NCRV en onze cliënten is afgesproken dat er geen inhoudelijke mededelingen worden gedaan over de regeling. Maar namens onze cliënten kunnen wij zeggen dat zij tevreden zijn met de manier waarop de omroep hen tegemoet is gekomen,” aldus het advocatenkantoor De Vries Van Spanje.
Structurele fouten in werkwijze
De foutieve herenigingen wijzen op structurele tekortkomingen in de werkwijze van het programma Spoorloos, dat sinds 1990 op televisie is en mensen helpt bij het zoeken naar verloren familieleden. De omroep heeft aangegeven haar procedures inmiddels te hebben aangescherpt en de inzet van bemiddelaars beter te controleren. Het is onbekend of bemiddelaar Manuel G. ooit door justitie is vervolgd, al werd hij eerder als “onbetrouwbaar” aangemerkt.
Geen nieuwe rechtszaken
De overeenkomst betekent ook dat de geplande rechtszaak – die bij het gerechtshof gevoerd zou worden – niet doorgaat. De omroep heeft daarmee niet alleen de financiële, maar ook de reputatieschade weten te beperken, al blijft het incident een smet op de geschiedenis van het programma.
Gevolgen voor vertrouwen in televisieprogramma’s
De zaak heeft bredere implicaties gehad voor het vertrouwen van het publiek in reality- en herenigingsprogramma’s op televisie. Deskundigen op het gebied van privacy en ethiek benadrukken het belang van controle, transparantie en nazorg bij dergelijke formats – vooral wanneer ze raken aan persoonlijke en emotionele levensverhalen.
Met de schikking hoopt KRO-NCRV nu rust te creëren voor alle betrokkenen, maar belooft tegelijk lering te trekken uit de fouten uit het verleden. De omroep werkt aan nieuwe richtlijnen en meer transparantie voor alle toekomstige zoektochten.
