Na twintig aangiftes door diverse BN’ers, burgemeesters en Tweede Kamerleden is een vermoedelijke maker van de inmiddels offline gehaalde website MrDeepFakes in beeld. Het Openbaar Ministerie maakt bekend dat het gaat om een 73-jarige Nederlander uit Noord-Holland, na onderzoek van de site.
Ook gaan er stemmen op om de vermoedelijke oprichter van het platform, een apotheker uit Canada, naar Nederland te halen voor een rechtszaak.
Uitleveringsverzoek
BBB, VVD en GroenLinks-PvdA willen via de minister bij het Openbaar Ministerie (OM) een verzoek indienen om de Canadese man uit te leveren. Volgens hen zou dit ‘een krachtig signaal’ afgeven. De man wordt internationaal beschuldigd van het verspreiden van honderden pornografische deepfake-video’s van tientallen BN’ers.
Het is aan het OM om te bepalen wie binnen een strafrechtelijk onderzoek moet worden uitgeleverd. Op dit moment richt het OM zich vooral op de makers en uploaders van de expliciete filmpjes. Inmiddels staat een oudere Nederlandse man in het vizier, die een van de beelden van Nederlandse slachtoffers zou hebben gemaakt. Op MrDeepFakes waren er wereldwijd honderden makers actief, maar die zijn nog niet allemaal in beeld.
20 aangiftes
Het OM startte vorig jaar een onderzoek naar MrDeepFakes, nadat uit een publicatie in het AD bleek dat de gezichten van circa tachtig BN’ers en Kamerleden op lichamen van pornoactrices waren gemonteerd met behulp van kunstmatige intelligentie.
Deze beelden waren bijna niet van echt te onderscheiden. Zeker twintig Kamerleden en BN’ers, waaronder Olcay Gulsen, Helene Hendriks, Caroline van der Plas en Sylvana IJsselmuiden, deden aangifte in 2024. Zij waren geschokt en hadden geen toestemming gegeven voor de video’s.
Het OM wacht nog op het volledige dossier en zal binnenkort een beslissing nemen over de 73-jarige Nederlander. Het is nog onduidelijk of hij een bekende is van de Canadese oprichter.
Wie is MrDeepFakes?
De verdachte Canadese oprichter van MrDeepFakes is apotheker D.D. uit Toronto. Forensisch onderzoek door het AD en cyberbureau Sidenty, ondersteund door ethisch hacker Anne Jan Brouwer, wees vorig jaar op zijn betrokkenheid. Onderzoeksgroep Bellingcat bevestigde dit later. Direct na de publiciteit ging MrDeepFakes offline.
Contact met D.D. verloopt moeizaam. Hij bevestigde kort dat hij de site had opgericht, maar stelt dat hij deze ‘vele jaren geleden’ verkocht aan iemand die hij ‘niet kent’. Verdere vragen beantwoordt hij niet. Het ziekenhuis waar hij werkte besloot hem twee maanden geleden te ontslaan. Het College of Pharmacists in Canada is een onderzoek gestart en overweegt zijn licentie in Ontario in te trekken.
Wettelijke situatie
In Canada is het verspreiden van pornografische deepfakes niet expliciet strafbaar, terwijl dit in Nederland wel strafbaar is. Voor uitlevering moet het vermeende gedrag in beide landen strafbaar zijn. Canadese wetgeving wordt momenteel herzien om dit mogelijk te maken.
Impact en omvang
D.D. wordt beschouwd als het meesterbrein achter MrDeepFakes. Hoewel hij de video’s niet zelf maakte, faciliteerde en verspreidde hij deze sinds 2018, soms tegen betaling. Sommige Nederlandse filmpjes werden meer dan honderdduizend keer bekeken, inclusief gewelddadige seksvideo’s.
De site opereerde jarenlang uiterst voorzichtig en gesloten. Uploaders wisten dat het strafbaar was in sommige landen om deepfakes van politici of leden van het Koninklijk Huis te maken. Toch werden de video’s miljoenen keren bekeken.
Met 650.000 gebruikers, bijna 70.000 video’s en miljoenen bezoekers per maand, waarvan 200.000 uit Nederland, was MrDeepFakes de grootste verspreider van gemanipuleerde seksuele video’s ter wereld. Volgens Bellingcat zijn de video’s in totaal meer dan twee miljard keer bekeken.
Caroline van der Plas, zelf slachtoffer, noemt de deepfakes ‘vreselijk’. Ze pleit voor uitlevering van D.D. naar Nederland om gerechtigheid te geven en een krachtig signaal af te geven dat dit onacceptabel is. Ook andere politici, zoals Songul Mutluer en Ingrid Michon, benadrukken dat het beeld van iemands lichaam van die persoon zelf is en niet misbruikt mag worden.
Los van dat ik niet snap waarom mensen het leuk zouden vinden om mij in een deepfake pornovideo te zien (persoonlijk vind ik Family Guy kijken leuker), maar je portretrecht schenden en je digitaal te verkrachten is reden genoeg om aangifte te doen. https://t.co/styqkIOLmg
— Caroline van der Plas (@lientje1967) March 19, 2024
