In Nederland waarschuwen monteurs, politie en fietsorganisaties voor een groeiend probleem met fatbikes: veel van deze elektrische fietsen hebben kapotte of versleten remmen, wat een serieus veiligheidsrisico vormt voor gebruikers en andere weggebruikers. Volgens vakspecialisten blijkt uit controles dat bij een groot deel van de fatbikes de remmen in dermate slechte staat zijn dat ze niet goed functioneren, wat tot gevaarlijke situaties kan leiden in het verkeer. De zorgen zijn breed: van versleten remblokken tot fietsen die in praktijk niet remmen zoals bedoeld, en zelfs fietsenmakers die afzien van reparaties vanwege de slechte kwaliteit van onderdelen.
De problematiek werd onlangs onder de aandacht gebracht door fietsenmakers die melden dat zij regelmatig fatbikes binnenkrijgen met ernstig versleten remmen. Uit de ervaringen van vakmensen blijkt dat bij circa 300 van de 500 fatbikes die zij inspecteren de remmen niet adequaat werken, wat betekent dat een meerderheid van deze fietsen niet voldoet aan basale veiligheidsnormen. Volgens de monteurs komt dit door een combinatie van inferieure remonderdelen, gebrek aan onderhoud door gebruikers en intensieve belasting van de fiets. Bij fatbikes gaat het immers om relatief zware e-bikes die vaak sneller rijden en zwaarder worden belast dan reguliere fietsen. Hierdoor slijt het remsysteem sneller dan bij andere typen fietsen, en veel gebruikers laten de defecten links liggen in plaats van tijdig onderhoud te plegen.
Die snelle slijtage is ook herkenbaar uit andere recente observaties in de sector. Zo blijkt uit verkeerscontroles door politieachtige eenheden dat bij fatbikes regelmatig remproblemen worden geconstateerd. Tijdens speciale controles in steden als Scheveningen en Oosterhout werden meerdere boetes uitgedeeld aan bestuurders van fatbikes waarvan de remmen niet goed werkten, wat aangeeft dat het probleem zich over het hele land voordoet. Hierbij benadrukt de politie dat een goed functionerend remsysteem essentieel is voor de verkeersveiligheid, zeker gezien het gewicht en de snelheid waarmee deze fietsen vaak worden gereden. Onderhoud en inspectie zijn volgens handhavers cruciaal, vooral bij e-fietsen met grote, brede banden en krachtige motoren.
Een andere factor die bijdraagt aan de slechte remprestaties is volgens de Fietsersbond de kwaliteit van de fietsen zelf. Veel fatbikes worden niet in reguliere fietsenwinkels verkocht, maar via internet en importeurs buiten het professionele circuit. Daardoor missen ze vaak de kwaliteitseisen die in winkels gebruikelijk zijn. Onderhoudsmonteurs geven aan dat zij regelmatig weigeren een fatbike te repareren omdat de onderdelen niet betrouwbaar zijn of de fietsen zo slecht zijn geïmporteerd dat correcte reparatie niet mogelijk is. Deze trend leidt ertoe dat veel fietsenmakers letterlijk “hun vingers er niet aan willen branden”, zoals een woordvoerder van de branche het omschrijft, omdat ze niet kunnen instaan voor de kwaliteit van de remsystemen en andere componenten.
Het probleem met remmen op fatbikes is niet alleen theoretisch, maar heeft reële gevaren in het verkeer. Versleten remblokken kunnen de remkracht aanzienlijk verminderen, waardoor de remweg langer wordt en de fietser minder controle heeft over het stoppen van de fiets, vooral bij hoge snelheid of op drukke wegen. Langdurig doorrijden met versleten onderdelen kan ook schade veroorzaken aan de remschijven, wat niet alleen de remprestaties verder ondermijnt maar ook kan leiden tot duurdere reparaties en nog grotere risico’s. Ervaren fietsmonteurs waarschuwen dat tijdig vervangen van remblokken en regelmatige inspecties essentieel zijn om zulke risico’s te vermijden.
Naast de technische staat van de fietsen zelf rijzen ook vragen over het rijgedrag van fatbike-gebruikers. In sommige steden zijn meldingen binnengekomen van fatbikes die met hogere snelheden rijden dan toegestaan en waarbij snelheid en remkracht niet goed op elkaar zijn afgestemd. Dit draagt bij aan de perceptie van gevaar op fietspaden en wegen. Lokale autoriteiten en fietsexperts roepen op tot meer bewustzijn bij gebruikers over de noodzaak van goed onderhoud en het belang van remmen die voldoen aan de wettelijke eisen. In het verkeer kan een slecht functionerend remsysteem immers de oorzaak zijn van aanrijdingen en letsel.
De overgrote meerderheid van fatbikes valt juridisch onder de categorie elektrische fietsen, wat betekent dat ze dezelfde verkeersregels moeten volgen als reguliere e-bikes. Toch blijkt dat de combinatie van gewicht, snelheid en breed profiel van de fiets extra eisen stelt aan de componenten, met name aan remmen, verlichting en onderhoudsperspectief. In praktijk blijkt dat bij gebrek aan professionele aankoop en onderhoud deze componenten vaak onvoldoende zijn, wat tot frequente problemen leidt.
Fietsorganisaties en brancheverenigingen dringen er bij eigenaren van fatbikes op aan om extra alert te zijn op de staat van remmen en om tijdig onderhoud te zoeken bij erkende fietsenmakers. Ook roepen zij op tot mogelijke regulering van de import en verkoop van fatbikes zodat de fietsen op de Nederlandse markt voldoen aan kwaliteits- en veiligheidsnormen. Indien remmen onvoldoende functioneren, kan dat niet alleen tot boetes leiden tijdens controles (bijvoorbeeld tot 75 euro voor ondeugdelijke remmen), maar vooral tot ernstige verkeersincidenten.
Met de groeiende populariteit van fatbikes onder jongeren en volwassenen alike, lijkt de discussie over veiligheid en regelgeving rond deze e-bikes nog lang niet ten einde. De waarschuwende geluiden van monteurs en politie onderstrepen de noodzaak van bewustwording en actie rond fatbike-onderhoud, met name wat betreft de staat van remmen, om verdere risico’s in het Nederlandse verkeer te beperken.
