MARBELLA – De zonovergoten Costa del Sol, ooit het symbool van luxe en mondain leven, verandert in een slagveld. De Spaanse politie luidt de noodklok: liquidaties, ontvoeringen en afrekeningen volgen elkaar in hoog tempo op. Criminelen uit heel Europa – van de Nederlandse Mocro-maffia tot Ierse gangs – hebben Marbella omgevormd tot hun ‘speeltuin voor misdaad’.
De geur van munt en zoete tabak vult de lucht in een shishalounge aan de Avenida José Banús, de glitterboulevard van Puerto Banús. Achter de toonbank schenkt een barman een glas muntthee in, terwijl zachte Arabische muziek speelt. Een week geleden werd hier nog iemand doodgeschoten – maar de lounge is alweer open, alsof er niets is gebeurd.
Aanslag op rapper Hamko
Het slachtoffer was de Zweedse rapper Hamko (25), echte naam Hamza Karimi. De beelden van zijn dood – hij liep bellend over het kunstgras voordat hij in elkaar zakte – gingen razendsnel de wereld rond. De kogelgaten in de gevel zijn weggewerkt, de tafels opnieuw gedekt. „Een week geleden lag hier een man dood op de grond,” zegt een vaste bezoeker, „en nu drinken we weer thee alsof er niets is gebeurd.”
‘Marbella is een speeltuin voor criminelen’
Rechercheur Óscar Camacho van de Policía Local ziet zijn stad afglijden.
„Puerto Banús was ooit een plek voor rijke toeristen en filmsterren,” zegt hij. „Nu is het een paradijs voor criminelen: Mocro-maffia, Ierse gangs, Scandinavische netwerken. Iedereen zit hier – ze doen zaken, feesten, en schieten elkaar af.”
Volgens Camacho is de sfeer radicaal veranderd. „Vroeger hadden criminelen nog een soort gedragscode. Ze hielden rekening met onschuldigen. Nu is dat voorbij. Ze moorden zonder nadenken. Er is geen respect meer – niet voor de wet, niet voor elkaar.”
Geld wassen achter shisha’s en wiet
De stad verandert zichtbaar. Luxe restaurants verdwijnen; in hun plaats verschijnen shishalounges en ‘cannabisclubs’, vaak met vage bedrijfsconstructies.
„Van waterpijpen kun je niet leven,” zegt Camacho cynisch. „Veel van die plekken dienen als dekmantel voor witwassen of drugshandel. Achter de façade van gezelligheid stroomt zwart geld.”
Tijdens de coronapandemie keerde even rust terug. Daarna explodeerde het geweld.
„We zien zwaardere wapens – Kalasjnikovs, automatische geweren, afkomstig uit het Oekraïense conflict. De criminelen zijn nerveuzer en onvoorspelbaarder dan ooit.”
Moordcijfers door het dak
De cijfers van het Spaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn verontrustend.
In het afgelopen jaar werden veertien moorden en 29 moordpogingen geregistreerd langs de Costa del Sol. Het aantal ontvoeringen verdubbelde tot negen.
„We dachten dat de rust was teruggekeerd,” zegt Camacho, „maar inmiddels valt hier bijna elke maand een dode.”
De Nederlandse connectie
De bloedige afrekeningen raken ook Nederland. In Fuengirola – 25 kilometer ten oosten van Marbella – werd vorig jaar Jasin Ajar (25) uit Dalfsen doodgeschoten in een zogenoemde cannabisclub. De dader: een 17-jarige Belg, geholpen door een groep Nederlandse jongeren van zeventien tot twintig jaar oud.
„Steeds meer jonge Nederlanders en Belgen, vaak van Marokkaanse afkomst, komen hierheen om snel geld te verdienen,” zegt Camacho. „Maar ze overschatten zichzelf. Ze stelen van elkaar, breken afspraken en worden vermoord. Deze generatie geeft nergens om. Hun woord betekent niets.”
De politie spreekt van een zorgelijke trend: jongere, hardere, goedkopere daders. Minderjarigen krijgen lagere straffen en zijn daardoor aantrekkelijk als ‘loopjongens’ of huurmoordenaars.
„In Zuid-Amerika gebruiken kartels al jaren tieners,” zegt Camacho. „Europa volgt nu dat model. Jong, impulsief, levensgevaarlijk.”
Wapens en huurlingen uit Oekraïne
De oorlog in Oekraïne voedt de Europese misdaad. Volgens Camacho is een stroom van wapens en getrainde militairen onderweg naar het criminele circuit.
„Veel soldaten weten na de oorlog niet wat ze met hun ervaring moeten doen,” zegt hij. „Ze zijn getraind, gewapend, gewend aan geweld. In Zuid-Amerika duiken al Oekraïense huurlingen op. Dat zal hier niet anders zijn.”
Cannabisclubs als façade
De moord op Jasin Ajar vond plaats in een zogenoemde Cannabis Club – officieel bedoeld als ledenvereniging waar volwassenen gezamenlijk niet-commercieel wiet mogen gebruiken. In werkelijkheid zijn veel clubs fronten voor drugshandel.
„De club waar Ajar werd vermoord lag aan de Paseo Marítimo,” zegt Camacho. „Die clubs lijken gezellig op Instagram, maar binnen is het grauw. Geen muziek, geen sfeer – alleen plastic stoelen en potten met wiet. Ze doen alsof ze legaal zijn, maar de meeste overtreden de regels.”
De politie van Málaga voert inmiddels bijna wekelijks invallen uit. Op de officiële YouTube-pagina van de Policía Nacional verschijnen video’s van sluitingen wegens verkoop aan minderjarigen of handel in kilo’s cannabis.
„Als we binnenvallen, liggen de bestellingen al klaar,” zegt Camacho. „Dit is geen hobby, dit is georganiseerde drugshandel.”
De lange schaduw van de misdaad
In de badplaatsen van de Costa del Sol lijkt het geweld alledaags geworden.
In mei werden twee leden van de Schotse Lyons-gang doodgeschoten in een Ierse pub in Fuengirola. In oktober werd in San Pedro de Alcántara een man urenlang gegijzeld; hij ontsnapte door van een balkon te springen.
Zelfs tieners spelen mee in dit dodelijke spel. In november 2024 werd een 15-jarige Zweed opgepakt die via Telegram en Signal een ‘moordservice’ runde vanuit Alicante. Hij kreeg twee jaar jeugdgevangenis – een straf die Camacho „lachwekkend laag” noemt.
’Een illusie van straffeloosheid’
Tijdens het bezoek van onze redactie klinkt opnieuw schotgeluid in het centrum van Marbella. Een man van 38 wordt geraakt; volgens de politie gaat het om een „waarschuwingsactie” binnen het criminele circuit. Enkele uren later wordt een verdachte van 25 aangehouden in Algeciras.
Tegelijkertijd verdwijnen topcriminelen uit Dubai, ooit hun favoriete toevluchtsoord. Door strengere regels trekken velen terug naar Marokko of Spanje.
„De echte bazen zitten daar nog,” zegt Camacho. „Wij zien alleen de uitvoerders – jonge, roekeloze ‘camellos’. Ze voelen zich onsterfelijk, maar blijven nooit lang vrij. Ze worden gepakt of ze verdwijnen.”
In Marbella vinden ze wat Dubai niet biedt: zon, vrijheid, vrouwen en de illusie van straffeloosheid.
Analyse: Europa’s zachte wetten als katalysator
Spaanse experts waarschuwen dat het geweld aan de Costa del Sol geen lokaal probleem meer is, maar een Europees fenomeen. De combinatie van open grenzen, zwakke straffen voor jongeren en lucratieve drugshandel maakt Zuid-Spanje tot een magneet voor georganiseerde misdaad.
De Nederlandse, Belgische en Scandinavische netwerken raken met elkaar verweven in een nieuw type onderwereld – grensoverschrijdend, meedogenloos en jong.
Óscar Camacho vat het samen met bittere nuchterheid:
„Ze moorden elkaar uit, één voor één. Deze generatie kent geen angst, geen eer, geen toekomst. Alleen geld en geweld.”
