De spanningen in het Midden-Oosten zijn dit weekend verder opgelopen. Terwijl Israël een grondoffensief in Gaza-Stad heeft ingezet, hebben drie westerse landen – het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada – de Palestijnse staat officieel erkend. De erkenning leidt tot felle reacties: Israël reageert woedend, Palestijnse leiders spreken van een historische stap. Ondertussen vallen ook in Libanon doden na Israëlische droneaanvallen, en dreigen radicale Israëlische ministers met annexatie van de Westelijke Jordaanoever.
Netanyahu: “Geen Palestijnse staat ten westen van de Jordaan”
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu liet zondag weten dat er volgens hem geen sprake kan zijn van een Palestijnse staat. Zijn boodschap was gericht aan de leiders van het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada, die eerder op de dag de staat Palestina erkenden. “Er zal geen Palestijnse staat worden gesticht ten westen van de Jordaan,” verklaarde Netanyahu.
Daarnaast benadrukte de premier dat Israël doorgaat met het uitbreiden van Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. “We hebben het aantal nederzettingen in Judea en Samaria verdubbeld en zullen op deze weg doorgaan,” zei Netanyahu, gebruikmakend van de Bijbelse namen voor het gebied.
Erkenning leidt tot diplomatieke breuklijnen
De erkenning door de drie westerse landen wordt internationaal gezien als een grote diplomatieke verschuiving. Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken stelde dat het besluit “de vrede verder weg brengt” en “de grootste massamoord op joden sinds de Holocaust beloont”, verwijzend naar de aanval van Hamas bijna twee jaar geleden.
De Palestijnse president Mahmoud Abbas reageerde juist positief. Hij noemde de erkenning een “belangrijke en noodzakelijke stap naar een eerlijke en duurzame vrede” en herhaalde zijn oproep tot een staakt-het-vuren in Gaza, zodat wederopbouw kan beginnen.
Israëlische ministers willen annexatie Westoever
Binnen de Israëlische regering klinkt intussen een nog radicalere toon. Twee ultranationalistische ministers, Itamar Ben-Gvir en Bezalel Smotrich, riepen Netanyahu op om direct de volledige Westelijke Jordaanoever te annexeren. Volgens hen moet de Palestijnse Autoriteit worden “ontmanteld” en is het moment gekomen om “soevereiniteit in Judea en Samaria te verwezenlijken.”
Deze ministers zijn cruciaal voor de coalitie van Netanyahu, maar worden in meerdere Europese landen geweerd vanwege hun extremistische opvattingen. Hun oproep markeert een verdere verharding van het Israëlische regeringsbeleid.
Gevechten in Gaza en gijzelaars in gevaar
Israël heeft dit weekend een grootschalig grondoffensief in Gaza-Stad ingezet. Daarbij richt het leger zich op Hamas-doelen, maar de operatie roept zorgen op over de veiligheid van de nog 48 Israëlische gijzelaars in handen van Hamas.
De terreurorganisatie publiceerde zondag foto’s die ze “afscheidsfoto’s” noemen, waarop alle gijzelaars met een nummer worden afgebeeld. In een verklaring dreigde Hamas dat geen enkele gijzelaar levend of dood zal worden teruggegeven als Israël het offensief voortzet. De groep verwees naar Ron Arad, een Israëlische navigator die in 1986 gevangen werd genomen in Libanon en later overleed in gevangenschap.
Doden bij droneaanval in Zuid-Libanon
De spanningen beperken zich niet tot Gaza. Bij een Israëlische droneaanval in Zuid-Libanon kwamen zondag minstens vijf mensen om het leven, onder wie drie kinderen. Het Libanese ministerie van Volksgezondheid meldde dat de aanval plaatsvond nabij Bint Jbeil en gericht was op een motorfiets.
Volgens het Israëlische leger werd een lid van Hezbollah uitgeschakeld. Het leger stelde te “betreuren” dat daarbij ook burgers zijn omgekomen. Sinds november geldt officieel een staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah, maar de situatie blijft fragiel.
Internationale context: erkenning en VN-vergadering
De erkenning van Palestina door het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada komt vlak voor de start van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Meer landen, waaronder Frankrijk, België, Malta en Portugal, hebben aangekondigd zich aan te sluiten.
De Britse premier Keir Starmer benadrukte dat de erkenning “geen beloning voor Hamas” is, maar bedoeld is om de tweestatenoplossing levend te houden. Ook de Canadese premier Mark Carney en de Australische premier Anthony Albanese stelden dat Hamas geen enkele rol mag spelen in een toekomstig Palestijns bestuur.
Netanyahu heeft aangekondigd dat hij zich tijdens de VN-vergadering fel zal verzetten tegen de internationale erkenning van Palestina. Volgens hem vormt een Palestijnse staat een “existentiële bedreiging” voor Israël en zou erkenning “terrorisme belonen.”
Historische toespraak door Syrische president
Op de achtergrond speelt ook een geopolitieke verschuiving in Syrië. De nieuwe president Ahmed al-Sharaa, die vorig jaar Bashar al-Assad verdreef, reist naar de VS om voor het eerst sinds 1967 een Syrische leider te laten spreken in de Algemene Vergadering. Daarmee probeert Syrië opnieuw aansluiting te vinden bij het Westen.
Conclusie
De ontwikkelingen van dit weekend tonen een regio in diepe crisis. Israël intensiveert zijn offensief in Gaza, terwijl internationale steun voor een Palestijnse staat groeit. Het conflict escaleert bovendien richting Libanon en dringt door tot de VN-vergadering, waar komende week fel debat wordt verwacht. Met Netanyahu’s harde lijn, Hamas’ dreigementen en de internationale diplomatieke verschuivingen lijkt een vreedzame oplossing voorlopig verder weg dan ooit.
