Zware aanklacht na onderzoek van ruim een jaar
De Noorse justitie heeft Marius Borg Høiby (28), zoon van kroonprinses Mette-Marit en stiefzoon van kroonprins Haakon, formeel aangeklaagd voor in totaal 32 strafbare feiten. De aanklacht omvat vier verkrachtingen, meerdere gevallen van mishandeling binnen relaties, geweldpleging, bedreigingen en andere zeden- en geweldsdelicten. De strafzaak volgt op een langdurig politieonderzoek en intensieve voorverhoren. Indien hij voor de zwaarste feiten wordt veroordeeld, riskeert Høiby tot tien jaar gevangenisstraf.
Wat er hem precies ten laste wordt gelegd
Volgens de aanklacht gaat het bij de vier verkrachtingsfeiten om één verkrachting met geslachtsgemeenschap en drie zonder geslachtsgemeenschap. Enkele feiten zouden zijn vastgelegd op telefoonopnames die in het onderzoek in beslag zijn genomen. Naast zedendelicten wordt Høiby vervolgd voor verschillende gevallen van lichamelijk letsel en huiselijk geweld. De aanklager benadrukt dat de ernst van de tenlastelegging groot is en dat alle verdachten in Noorwegen gelijk voor de wet zijn, ongeacht familiebanden of publieke status.
Periode en aantal mogelijke slachtoffers
De vermeende feiten beslaan meerdere jaren; de vier verkrachtingsfeiten zouden — volgens justitie — in 2018, 2023 en 2024 hebben plaatsgevonden. Het totale onderzoek heeft betrekking op een dubbelcijferig aantal vermeende slachtoffers, onder wie meerdere (ex-)partners. Deze kwalificaties komen voort uit getuigenverklaringen, digitale sporen en materiaal dat bij doorzoekingen is veiliggesteld.
Procesplanning en vervolgstappen
De Noorse staatsanwaltschaft heeft aangekondigd de zaak voor de rechter te brengen aan het begin van volgend jaar; in de rechtbankkalender wordt januari 2026 genoemd als beoogd startmoment van het proces. Tot die tijd werkt het Openbaar Ministerie aan de verdere dossieropbouw, waaronder het ordenen van digitaal bewijsmateriaal en het afronden van getuigenverhoren.
Verdediging: ontkenning van de zwaarste aantijgingen
Høiby ontkent de verkrachtingsfeiten en de meeste beschuldigingen van seksueel geweld. In eerdere verklaringen erkende hij wél dat hij in het verleden onder invloed van alcohol en drugs schade heeft veroorzaakt en geweld heeft gebruikt tegen een persoon, maar de zedendelicten wijst hij af. Zijn advocaat stelde eerder dat hij de aantijgingen “zeer serieus” neemt en meewerkt aan het onderzoek, maar zich niet herkent in het beeld dat door de zwaarste beschuldigingen wordt geschetst.
Achtergrond: geen titel, wel publieke aandacht
Hoewel Høiby geen adellijke titel heeft en niet in de lijn van troonopvolging staat, trekt de zaak grote (inter)nationale aandacht door zijn familieband met het koningshuis. Het hof heeft benadrukt dat het aan de rechter is om te oordelen en dat er geen inhoudelijk commentaar wordt gegeven zolang de strafzaak loopt. De aanklager onderstreepte publiekelijk dat Høiby geen voorkeursbehandeling krijgt.
Eerdere aanhoudingen en onderzoeksfase
In de aanloop naar de aanklacht is Høiby meerdere malen aangehouden — onder meer in de tweede helft van 2024 — in het kader van het lopende onderzoek. Hij werd toen korte tijd vastgehouden en vervolgens onder voorwaarden vrijgelaten. De politie hield zich sindsdien bezig met het veiligstellen van digitale gegevens, het horen van tientallen getuigen en het forensisch analyseren van telefoons en andere dragers.
Juridische duiding: waar draait het straks om?
In de komende rechtsfase zal de rechtbank onder meer beoordelen:
Bewijswaardering: de betrouwbaarheid van verklaringen, digitale sporen en eventuele opnames;
Toerekenbaarheid: de rol van middelengebruik en psychische gesteldheid, voor zover relevant;
Kwalificatie van feiten: of het juridisch gaat om verkrachting, (zware) mishandeling, bedreiging of andere delicten;
Strafmaat: in geval van veroordeling weegt de rechter de ernst, frequentie en context van de feiten, het aantal slachtoffers en eventueel eerder grensoverschrijdend gedrag.
Deze afwegingen bepalen of (en in welke mate) de afzonderlijke feiten bewezen worden geacht en of sprake is van samenloop of strafverzwarende omstandigheden. (Algemene juridische context.)
Maatschappelijke impact en positie van slachtoffers
De zaak heeft in Noorwegen een bredere discussie losgemaakt over machtsverhoudingen in intieme relaties, de bewijspositie bij zedenzaken en de omgang met digitale content (zoals heimelijke opnames). Slachtofferadvocaten wijzen op het belang van zorgvuldige bejegening en bescherming van de privacy van vermeende slachtoffers; tegelijkertijd benadrukken rechtsgeleerden de noodzaak van onvermoede onschuld tot aan een onherroepelijk vonnis. (Algemene maatschappelijke context.)
Voorbehoud en rechtsstatelijke uitgangspunten
De aanklacht betekent niet dat schuld vaststaat. Pas wanneer de rechtbank in hoger beroep ongegrond verklaarde uitspraken heeft gedaan, kan van bewezen schuld worden gesproken. Tot die tijd geldt de onschuldpresumptie. Informatie kan worden aangevuld of bijgesteld naarmate het proces vordert en meer stukken openbaar worden gemaakt.
