Een Belgische biologische boer wordt op dit moment geconfronteerd met een klein agrarisch drama: maar liefst 10.000 kilo prei is onverkocht gebleven. Nu hij zijn oogst niet kwijt raakt via de gebruikelijke kanalen, heeft hij besloten een publieke actie te starten om zijn groenten alsnog – en verspilling te voorkomen – van de hand te krijgen.
De boer, die al jaren een biologisch landbouwbedrijf runt, oogstte deze prei met zorg en volgens biologische richtlijnen. Toch — mede door veranderende marktomstandigheden, prijsdruk en vermoedelijk logistieke en distributieproblemen — liepen de afzetkanalen stroef. Waar de schuur normaal gesproken leeggeruimd was door afname door groothandels, winkels of markten, bleef nu een enorme voorraad over. In totaal gaat het om duizenden kilo’s prei: een berg groenten die anders had kunnen bederven.
In plaats van de prei te laten rotten, koos de boer voor een creatieve — en bewust sociale — oplossing: hij startte een oproep aan consumenten, buurten, verenigingen en liefhebbers van eerlijke, biologische groenten om prei af te nemen. Via sociale media, lokale media en mond-tot-mond-reclame wordt de boodschap verspreid: “Help verspilling tegen te gaan, koop onze prei.” Het idee is dat mensen in kleinere hoeveelheden prei kunnen overnemen tegen kostprijs of een geringe bijdrage.
De actie is niet louter gericht op afzet: het is ook een statement tegen voedselverspilling, tegen de druk op landbouwers en tegen de onvoorspelbaarheid van de groothandelcyclus. Voor de boer is het een noodgreep geworden — maar hij hoopt ook dat het initiatief een groter debat op gang brengt over de kwetsbaarheid van kleine boeren en de noodzaak van eerlijke, duurzame voedselketens.
De solidariteit lijkt al op gang: lokale bewoners tonen interesse, buurtgroepen overwegen gezamenlijke afnames, en liefhebbers van biologische groenten reageren positief. Voor veel potentiële kopers is het aantrekkelijk: verse, lokaal geteelde prei voor een eerlijke prijs, direct van de boer, zonder tussenhandel.
Tegelijk toont de zaak de druk waaronder veel boeren staan. In een markt waar distributie, prijsdrukkers en logistiek vaak de dienst uitmaken, kunnen kleine producenten — zelfs met goede teelt en biologisch beleid — nauwelijks concurreren. Als afzetkanalen mislopen, is de kans groot dat kostbare oogsten verloren gaan. Dat maakt het initiatief van de boer des te opmerkelijk: waar velen zouden kiezen voor vernietiging, zoekt hij naar alternatieven.
Voedselverspilling, eerlijke landbouw en duurzame voeding zijn thema’s die wereldwijd aandacht krijgen. In deze Belgische actie komen al die problematieken samen. De boer zelf benadrukt dat hij niet alleen prei wil kwijt, maar ook wil laten zien dat er een andere manier is — eentje waarin consument, boer en buurt samenwerken, zonder dat voedsel verloren gaat.
Voor nu blijft het afwachten hoe groot het draagvlak is. Slagen de oproepen? Wordt voldoende prei afgezet? Lukt het om verspilling te voorkomen voordat de groenten bederven? Al die vragen hangen komende dagen in de lucht, terwijl de preipakketten klaar liggen. Hoe dan ook: wie houdt van verse groenten — of wil bijdragen aan eerlijke voedselketens — weet waar hij terecht kan.
